ถาม-ตอบ

A : องค์กรต่างๆ ทั้งภาคธุรกิจเอกชนและภาครัฐ ทั้งในประเทศและต่างประเทศ หรือ รัฐบาล องค์กรระหว่างประเทศ ที่ต้องการ ระดมทุนในตลาดตราสารหนี้ไทย   

นักลงทุนสถาบันส่วนใหญ่จะลงทุนในตราสารหนี้ที่ได้รับการจัดอันดับเครดิตเท่านั้น ผู้ออกตราสารหนี้ที่ไม่ได้รับการจัดอันดับเครดิตจะมีข้อจำกัดค่อนข้างมากในการระดมทุนในตลาดตราสารหนี้   

A : ทริสเรทติ้งเป็นสถาบันจัดอันดับเครดิตชั้นนำในประเทศไทย มีประสบการณ์จัดอันดับเครดิตมากกว่า 20 ปี เป็นที่ยอมรับเป็นสถาบันจัดอันดับเครดิตที่มีความเป็นอิสระและความเป็นมืออาชีพสูง 

A : ทริสเรทติ้ง จัดอันดับเครดิต องค์กร (issuer rating หรือ company rating) ซึ่งเป็นความเห็นของทริสเรทติ้ง ต่อความสามารถและความเต็มใจขององค์กรที่ได้รับการจัดอันดับเครดิต ในการชำระหนี้เต็มจำนวนและตรงตามกำหนดเวลา นอกจากนี้ ทริสเรทติ้งยังจัดอันดับเครดิตตราสารหนี้ (issue rating) เฉพาะเจาะจงสำหรับตราสารหนี้แต่ละชุด องค์กรที่ประสงค์ให้จัดอันดับเครดิตตราสารหนี้ ต้องได้รับการจัดอันดับเครดิตองค์กรเสียก่อน

โดยทั่วไป อันดับเครดิตตราสารหนี้ไม่ด้อยสิทธิ ไม่มีหลักประกัน จะเท่ากับอันดับเครดิตขององค์กรที่ออกตราสารหนี้นั้นๆ  อย่างไรก็ตาม มีบางกรณีที่อันดับเครดิตสารหนี้แตกต่างจากอันดับเครดิตขององค์กรที่ออกตราสารหนี้นั้นๆ ซึ่งไม่ใช่เป็นเรื่องผิดปกติแต่อย่างไร ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับโครงสร้างหนี้และลำดับสิทธิเรียกร้องของเจ้าหนี้ของตราสารหนี้นั้นๆ

นอกเหนือจากตราสารหนี้ทั่วไป ทริสเรทติ้ง ยังจัดอันดับเครดิต ตราสารหนี้ที่มีโครงสร้างซับซ้อน (Structured Finance) และตราสารหนี้ที่มีลักษณะคล้ายทุน (hybrid debt securities)     

A : สำหรับบริษัทที่มีหุ้นเทรดในตลาดหลักทรัพย์ จะเริ่มจากข้อมูลที่เปิดเผยในแบบ 56-1 ซึ่งเป็นข้อมูลเบื้องต้น ให้เห็นภาพรวมลักษณะธุรกิจของบริษัท จากนั้นทริสเรทติ้งจะดูข้อมูลเชิงลึกในส่วนปฏิบัติการของบริษัท ปัจจัยหลักที่มีผลต่อผลประกอบการ กลยุทธ์ ความสามารถในการแข่งขัน แผนขยายธุรกิจ และอุปสรรคธุรกิจในระยะสั้นและระยะกลาง เป็นต้น

สำหรับข้อมูลทางด้านการเงิน นอกจากงบการเงินล่าสุดและย้อนหลังที่ได้รับการตรวจสอบแล้ว ทริสเรทติ้งจะดูประมาณการด้านการเงิน แผนการเงินเพื่อรองรับการขยายธุรกิจหรือแผนการเข้าซื้อกิจการ ระดับหนี้และโครงสร้างทุนของบริษัท นโยบายการจ่ายเงินปันผล นโยบายการก่อหนี้ ความยืดหยุ่นด้านการเงินซึ่งดูจากเครื่องบ่งชี้หลายส่วน เช่น วงเงินสินเชื่อจากธนาคาร ความสามารถในการระดมทุนจากตลาดทุน หรือการเข้าถึงแหล่งเงินทุนอื่นๆ สภาพคล่อง เป็นต้น 

A : ทริสเรทติ้ง ให้ความสำคัญอย่างมากกับการรักษาความลับของลูกค้า พนักงานทริสเรทติ้ง ทุกคนได้ลงนามสัญญารักษาความลับ และจะต้องปฏิบัติตามกฎระเบียบบริษัทที่เกี่ยวข้องกับการไม่เปิดเผยข้อมูลลูกค้าอย่างเคร่งครัด และเพื่อป้องกันความผิดพลาด ทริสเรทติ้ง จะส่งรายงานอันดับเครดิตฉบับร่าง ให้ลูกค้าตรวจสอบว่าไม่มีข้อมูลที่เป็นความลับก่อนที่ทริสเรทติ้งจะเปิดเผยรายงานดังกล่าวต่อสาธารณชน

A : องค์กรที่ได้รับการจัดอันดับเครดิตโดยทริสเรทติ้ง ส่วนใหญ่ไม่ได้แต่งตั้งที่ปรึกษาทางการเงินเพื่อให้คำปรึกษาในการใช้บริการจัดอันดับเครดิต ทริสเรทติ้งมองว่าลูกค้าส่วนใหญ่มีบุคลากรที่สามารถประสานงานกับทริสเรทติ้งและช่วยอำนวยความสะดวกตลอดขบวนการจัดอันดับเครดิต  ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับการตัดสินใจของตัวองค์กรเองว่าจำเป็นต้องมีที่ปรึกษาไหม 

A : กระบวนการจัดอันดับเครดิตจะเริ่มทันทีที่ลูกค้าได้ลงนามสัญญาบริการจัดอันดับเครดิต โดยเริ่มจากนักวิเคราะห์ส่งรายการข้อมูลที่ต้องใช้ในการวิเคราะห์ หลังจากที่บริษัทได้ส่งมอบข้อมูลส่วนใหญ่ตามที่ขอแล้ว โดยทั่วไปขบวนการจัดอันดับเครดิตจะใช้เวลา 6 ถึง 8 สัปดาห์ เพื่อให้ได้ผลการจัดอันดับเครดิต  

A : คณะกรรมการจัดอันดับเครดิต (rating committee) ประกอบด้วยทีมผู้บริหารของทริสเรทติ้งที่รับผิดชอบสายงานวิเคราะห์ และนักวิเคราะห์ที่ได้รับมอบหมายงานวิเคราะห์ คณะกรรมการจัดอันดับเครดิตมีอำนาจหน้าที่ในการตัดสินผลการจัดอันดับเครดิตหลังจากได้พิจารณาข้อมูลที่เกี่ยวข้องและความเห็นจากทีมนักวิเคราะห์ อย่างถี่ถ้วนแล้ว คณะกรรมการจัดอันดับเครดิตเปิดกว้างสำหรับการแสดงความคิดเห็นในประเด็นเครดิตที่เกี่ยวข้อง ในกรณีที่มีความเห็นต่างระหว่างกรรมการ จะใช้หลักเสียงส่วนใหญ่เพื่อให้ได้มติคณะกรรมการ 

A : ทริสเรทติ้งให้สิทธิ์ในการยื่นอุทธรณ์เพื่อขอให้พิจารณาผลการจัดอันดับเครดิตใหม่ได้สำหรับกรณีการจัดอันดับเครดิตครั้งแรก โดยลูกค้าที่ ไม่เห็นด้วยกับอันดับเครดิตจะมีสิทธิ์ยื่นอุทธรณ์ภายใน 7 วัน ทำการนับจากวันที่ได้รับการแจ้งผลจากทริสเรทติ้ง ทั้งนี้บริษัทที่ยื่นอุทธรณ์จะต้องจัดหาข้อมูลเพิ่มเติมเพื่อใช้ในการทบทวนผลการจัดอันดับเครดิต  นักวิเคราะห์ของทริสเรทติ้งจะนำข้อมูลที่ได้ใหม่ไปวิเคราะห์เพิ่มเติมเพื่อหาข้อสรุปและเสนอต่อคณะกรรมการ จัดอันดับเครดิตเพื่อพิจารณาผลอันดับเครดิตอีกครั้ง ลูกค้าที่ยื่นอุทธรณ์ได้ต้องเป็นลูกค้าที่ขอจัดอันดับเครดิตครั้งแรก และลูกค้าแต่ละรายมีสิทธิ์อุทธรณ์ได้เพียง 1 ครั้ง 

A : สำหรับลูกค้าที่ตกลงรับผลการจัดอันดับเครดิต และมีความประสงค์ให้เปิดเผยผลการจัดอันดับเครดิตต่อสาธารณะ ทริสเรทติ้งจะเผยแพร่ผลการจัดอันดับเครดิตผ่านสำนักข่าวต่างๆ และผ่านเว็บไซต์ ของทริสเรทติ้ง 

A : ลูกค้าสามารถขอให้ทริสเรทติ้งจัดอันดับเครดิตและเก็บผลอันดับเครดิตไว้เป็นความลับได้ โดยทริสเรทติ้งมีภาระผูกพัน ที่จะไม่เปิดเผยชื่อลูกค้า รวมทั้งอันดับเครดิตของลูกค้าดังกล่าวจนกว่าจะได้รับการยินยอมอย่างเป็นทางการจากลูกค้าให้เปิดเผยผลแล้วเท่านั้น

ในขณะที่จุดประสงค์หลักในการรับจัดอันดับเครดิต คือการให้ความเห็นเครดิตอิสระเพื่อเป็นประโยชน์แก่นักลงทุนในการตัดสินใจลงทุน อันดับเครดิตที่ไม่เปิดเผยต่อสาธารณะก็เป็นประโยชน์แก่ผู้ได้รับการจัดอันดับด้วยเช่นกัน ซึ่งหลายรายพบว่าขบวนการจัดอันดับเครดิตเป็นการเรียนรู้เพื่อเตรียมความพร้อมที่จะออกตราสารหนี้ในอนาคต สำหรับหลายรายที่ยังไม่พอใจกับผลอันดับเครดิตที่ได้ เลยเลือกไม่เปิดเผยผลอันดับเครดิตต่อสาธารณะ ลูกค้ากลุ่มนี้ได้เรียนรู้ว่าต้องปรับปรุงด้านไดบ้าง เพื่อยกระดับอันดับเครดิตให้ดีขึ้น

A : ทริสเรทติ้งจะติดตามความเปลี่ยนแปลงต่างๆ อย่างต่อเนื่อง ทั้งในส่วนที่เกี่ยวกับการดำเนินธุรกิจและผลประกอบการทางการเงินของลูกค้าและปัจจัยแวดล้อมของธุรกิจ ที่อาจกระทบต่ออันดับเครดิต ทั้งนี้ ทริสเรทติ้งมีพันธกิจที่จะต้องทบทวนอันดับเครดิตของลูกค้าอย่างน้อยปีละครั้ง ผลของการทบทวนอันดับเครดิตอาจจะเป็นการยกระดับ (upgrade) ลดระดับ (downgrade) หรือ ยืนยัน (affirm) อันดับเครดิตปัจจุบัน

ในกรณีที่พบว่ามีเหตุการณ์ซึ่งทริสเรทติ้งมองว่าอาจมีผลนัยสำคัญต่ออันดับเครดิตของตราสารหนี้หรือองค์กรที่ได้ให้ไว้ ทริสเรทติ้งจะออกประกาศสาธารณะแบบใดแบบหนึ่งดังนี้

1) “เครดิตพินิจ” (CreditAlert) เป็นประกาศสาธารณะเพื่อเตือนให้ทราบเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น ซึ่งอาจมีผลกระทบต่ออันดับเครดิตขององค์กรใดองค์กรหนึ่ง ไม่ว่าจะเป็นเหตุการณ์ด้านปัจจัยแวดล้อมทางธุรกิจหรือเป็นเหตุการณ์ที่เกี่ยวโยงกับตัวองค์กรโดยตรง โดยเครดิตพินิจ จะระบุแนวโน้มทิศทางการปรับอันดับเครดิต ซึ่งอาจเป็น บวก (Positive) ลบ (Negative) หรือ ยังไม่ชัดเจน (Developing)

2) “เครดิตวาระ” (CreditUpdate) เป็นประกาศสาธารณะเพื่อแจ้งผลการทบทวนอันดับเครดิตองค์กรใดองค์กรหนึ่ง หลังเกิดเหตุการณ์สำคัญ โดยทบทวนจากข้อมูลที่ทริสเรทติ้งได้รับเพิ่มเติม ซึ่งผลการทบทวนอันดับเครดิตอาจเป็น เพิ่ม (upgrade) ลด (downgrade) คงเดิม (affirmed) หรือยกเลิก (cancelled)

A : อันดับเครดิตมิใช่คำแนะนำในการซื้อขายตราสารหนี้ เนื่องจากอันดับเครดิตเป็นเพียงดุลยพินิจหรือความเห็นของสถาบันจัด อันดับเครดิตต่อสถานะเครดิตของผู้ออกตราสารหนี้ เพื่อเป็นข้อมูลประกอบการพิจารณาในการเลือกลงทุนที่เหมาะสมกับความต้องการของนักลงทุนเท่านั้น ทั้งนี้ นักลงทุนแต่ละรายมีความพร้อมในการรับความเสี่ยงที่แตกต่างกัน โดยบางรายไม่สนใจลงทุนในตราสารหนี้ที่มีอันดับเครดิตต่ำกว่า “A” ในขณะ ที่บางรายนิยมอันดับเครดิตระดับ “BB+” ที่มีความเสี่ยงสูงกว่าเพื่อได้ผลตอบแทนสูง หรือหน่วยงานบางแห่งมีนโยบายหรือมีข้อบังคับจากหน่วยงานกำกับดูแล ที่ห้ามมิให้ลงทุนในตราสารที่ไม่ได้รับการจัดอันดับเครดิต หรือตราสารที่มีอันดับเครดิตในระดับที่ต่ำกว่ากำหนด

นอกจากระดับของอันดับเครดิตแล้ว นักลงทุนยังสนใจระดับของอัตราดอกเบี้ย อายุ อัตราผลตอบแทน ภาษี และปัจจัยด้านอื่นของตราสารหนี้ ด้วย

ฉะนั้น การจะตัดสินใจลงทุนในตราสารหนี้ที่อันดับเครดิตในระดับใด นักลงทุนย่อมต้องใช้ดุลยพินิจในการพิจารณาเพื่อให้เหมาะสมกับความ ต้องการของตนเองด้วย

A : 1. บริษัท ทริส คอร์ปอเรชั่น จำกัด 51%          2. S&P Global Asian Holdings Pte. Ltd. 49%

*ณ พฤษภาคม 2560

A : โครงสร้างองค์กรและการดำเนินงานของทริสเรทติ้งได้รับการกำหนดขึ้นเพื่อให้เอื้อต่อความเป็นกลางและความเป็นอิสระ โดยพิจารณาได้จากลัษณะองค์กรดังนี้

โครงสร้างผู้ถือหุ้นของบริษัททริส คอร์ปอเรชั่น จำกัด ซึ่งเป็นบริษัทแม่ของทริสเรทติ้ง มีลักษระกระจายตัวซึ่งประกอบด้วยองค์กรภาครัฐที่มีบทบาทสำคัญต่อระบบเศรษฐกิจของประเทศ  สถาบันการเงิน สถาบันบริหารสินทรัพย์ บริษัทประกัน และสถาบันจัดอันดับเครดิตต่างประเทศ

คณะกรรมการบริษัท มีหน้าที่เฉพาะในการควบคุมนโยบายการบริหารงาน โดยไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับกระบวนการจัดอันดับเครดิต มีการแยกบทบาทหน้าของทีมธุรกิจและทีมนักวิเคราะห์อย่างชัดเจน โดยทีมธุรกิจไม่สามารถเป็นกรรมการในคณะกรรมการจัดอันดับเครดิตได้ ในขณะที่ทีมนักวิเคราะห์ มีความเป็นอิสระในการทำงานซึ่งทีมธุรกิจไม่สามารถแทรกแซงได้

ทริสเรทติ้งมีกฎระเบียบจรรยาบรรณที่เข้มงวด ซึ่งบังคับใช้กับพนักงานทุกระดับ โดยเน้นการทำงานที่โปร่งใส สามารถตรวจสอบได้ ไม่ขัดแย้งทางผลประโยชน์

A : ทริสเรทติ้งจัดอันดับเครดิตโดยใช้ เกณฑ์การจัดอันดับภายในประเทศ (National Scale) เป็นหลัก นั่นคือ อันดับ เครดิตจากทริสเรทติ้งแสดงระดับความน่าเชื่อถือของตราสารหนี้หรือองค์กร โดยเปรียบเทียบกับระดับความน่าเชื่อถือของตราสารหนี้หรือองค์กรที่อยู่ในประเทศไทยเป็นหลัก โดยอันดับเครดิตสูงสุดจะอยู่ที่ระดับ AAA นอกเหนือจากองค์กรที่อยู่ในประเทศ ทริสเรทติ้ง ยังจัดอันดับเครดิตองค์กรต่างประเทศที่มีส่วนร่วมในตลาดการเงินไทย ซึ่งแตกต่างไปจากอันดับเครดิตที่ให้โดยสถาบันจัดอันดับเครดิตสากล ซึ่งจัดอันดับโดยเปรียบเทียบระดับความน่าเชื่อถือขององค์กรทั่วโลก (international scale) ดังนั้น อันดับเครดิตที่ให้โดย ทริสเรทติ้ง ไม่สามารถนำมาเปรียบเทียบโดยตรงกับอันดับเครดิตที่ให้โดยสถาบันเรทติ้งสากลได้ 

A : ทริสเรทติ้ง มีประสบการณ์จัดอันดับเครดิตมากกว่า 20 ปี โดยในช่วง 3 ปีแรกของการก่อตั้ง ได้รับความร่วมมือในการถ่ายทอดวิทยาการจัดอันดับเครดิตจาก Standard & Poor’s จากนั้นได้พัฒนาและปรับปรุงเทคนิคการจัดอันดับเครดิตอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้เหมาะสมสอดคล้องกับสิ่งแวดล้อมทางธุรกิจของไทย

ในฐานะเป็นสมาชิกก่อตั้งของสมาคมสถาบันจัดอันดับเครดิตเอเซีย (Association of Credit Rating Agencies in Asia-ACRAA)  ซึ่งเป็นเวทีความร่วมมือในการพัฒนาทักษะในด้านการจัดอันดับเครดิตของสถาบันจัดอันดับเครดิตในภูมิภาคเอเซีย ทริสเรทติ้ง ได้มีโอกาส แลกเปลี่ยนความรู้ประสบการณ์กับสถาบันจัดอันดับเครดิตชั้นนำจากประเทศในทวีปเอเชียอย่างสม่ำเสมอ ซึ่งช่วยให้ทริสเรทติ้งขยายฐานความรู้ ทักษะ และข้อปฏิบัติสากลในการจัดอันดับเครดิต

นอกจากนี้ จากที่ S&P Global Asian Holdings Pte. Ltd. เข้าถือหุ้น 49% ในทริสเรทติ้ง ในเดือนมิถุนายน 2559 ซึ่งเป็นการยกระดับความร่วมมือระหว่างทริสเรทติ้งและ S&P Global Ratings สถาบันจัดอันดับเครดิตชั้นนำของโลก จะช่วยเพิ่มขีดความสามารถจัดอันดับเครดิตของทริสเรทติ้ง เพื่อบริการตลาดตราสารหนี้ไทยให้ดียิ่งขึ้น